اسید معده و رفلاکس

تقریبا در دستگاه گوارش اغلب جانوران پرسلولی مایعی شفاف و اسیدی وجود دارد که وظیفه آن کمک به هضم و جذب بهتر مواد غذایی مصرف شده می باشد، البته این ماده ارزشمند به حرکت بهتر توده غذایی (کیموس) در طول دستگاه گوارش نیز کمک می‌نماید.

اسید معده ماده ای بسیار اسیدی است که در برخی جانوران پی اچ آن به حدود ۲ می رسد. (کرکس توانایی حذف فلزات را به دلیل قدرت بالای اسید معده خود داراست!) ترشح اسید معده مانند یک شمشیر دولبه است از طرفی می تواند به هضم غذا و از بین بردن عوامل بیماری زای همراه با آن کمک کند و از طرف دیگر اگر از دستگاه گوارش و یا حتی قسمت های ترشح کننده آن خارج شود می تواند منجر به بروز صدمات بسیاری به سلول های بدون دفاع نواحی دیگر و حتی تخریب قسمت هایی از مری، گلو و دهان گردد.

اسید معده یکی از مکانیسم های مقابله با ورود عوامل بیماری زا به درون جریان خون و به طبع کل بدن است زیرا قاعدتاً در هر وعده غذایی مقادیر آلودگی از جنس عوامل بیماری زا میکروبی وجود دارد که می‌تواند خطر بروز انواع عفونت ها را افزایش دهد عموما در افراد نرمال اسید معده از معده خارج نمی‌شود مگر اینکه در طی فعل و انفعالات بیوشیمیایی اصطلاحاً خنثی شود زیرا در صورت ورود اسید معده به قسمت های غیر از خود کیسه معده یا (مری یا روده باریک)باعث تخریب سلول‌های این اندام ها می گردد و بدن راهکارهای مختلفی برای کنترل این اتفاق دارد به همین دلیل پس از خروج مخلوط غذایی (کیموس) از کیسه معده و حرکت به سمت روده باریک شروع به ترشح موادی می کند تا اسید موجود در مواد غذایی اصطلاحا خنثی شده و به سلولهای روده آسیب وارد نکند.

اما خروج اسید به سمت مری و حرکت آن به سمت حلق و گلو هیچگونه مکانیزم دفاعی و خنثی‌سازی ندارد و بسیار خطرناک است. میزان، زمان و مدت ترشح اسید معده تابع عواملی همچون محرک های غذایی، زمانبندی های معده و شرایط روحی روانی فرد دارد و قاعدتاً اسید معده معمولا کمی قبل از ورود غذا به معده توسط سلولهای جداره معده به درون کیسه معده ترشح می شود. سلول های دیواره معده دارای پوشش قلیایی و ژلاتینی هستند که از تماس مستقیم اسید معده با آنها جلوگیری می‌کند. متأسفانه این قابلیت در سلول های روده باریک و مری وجود ندارد گاهی اوقات برخی داروها، حساسیت های غذایی و یا استرس و فشارهای روانی می تواند منجر به افزایش ترشح اسید معده و ترشح بی موقع آن گردد. به طور کلی به خروج محتویات معده (اسید معده) در مقادیر محدود از مری و رسیدن آنها به ابتدای حلق رفلاکس می گویند که یک عارضه نسبتاً معمول در برخی افراد است.

اسفنکتر (دریچه) انتهای مری یا همان دریچه کاردیا در مواقعی کاملاً بسته نمی شود و اصطلاحا شل می شود در این شرایط محتویات معده (عموماً اسید معده)به سمت مری و حلق وارد می شود که هم باعث تخریب دیواره مری و حلق شده و هم باعث ایجاد احساس ناخوشایندی در فرد می گرد.

 
این اتفاق دارای علائمی که از آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد

۱. مزه و بوی بد دهان
۲. احساس سوزش در ناحیه جناغ سینه
۳. احساس حالت تهوع و استفراغ در ساعات اولیه روز
۴. نیاز به آروغ زدن های متوالی در طول روز و سرفه های ممتد
۵. سکسکه
۶. التهاب در حنجره

عوامل عمده بروز این مشکل را می توان در موارد زیر برشمرد
۱. دراز کشیدن بلافاصله بعد از صرف غذا
۲. بارداری به خصوص در ماه های آخر آن
۳. قرار گرفتن طرح تنش اضطراب و استرس زیاد
۴. مصرف برخی داروهای آرامبخش و مسکن ها

راه های درمان بیماری رفلاکس معده
از مهمترین راههای درمان این بیماری می تواند به تغییر سبز سبک زندگی فرد در موضوعاتی مانند غذا خوردن و خوابیدن اشاره کرد رفلاکس معده شدن در نگاه اول خیلی خطرناک نباشد اما در صورت تداوم علاوه بر آسیب رسانی به جداره ملی و هل  عوارض آن می تواند منجر به بروز سرطان دستگاه گوارش کردند پس اهمیت دادن به آن و درمان این عارضه نباید اصلا به تأخیر بیفتد.